Følgefokus - øving gjer meister

Følgefokus er eit kamera si evne til å fokusere kontinuerleg på eit objekt som bevegar på seg. Dette stiller store krav til både kamera, objektiv og fotograf. Under Fagernes Flyshow forrige helg fekk utstyr og teknikk brynt seg. Modellfly går raskt, modellfly med jetmotor går veldig raskt...

Lowpass med røyk, eit utfordrande fotomotiv!

• Kameraet må ha ei autofokusalgoritme som er god nok til å måle og tolke rørslene, slik at det kan estimere korleis objektet bevegar seg. Denne informasjonen brukar kamera til å kalkulere korleis objektet truleg kjem til å bevege seg. Dette gjer det enklare å få eit større antal skarpe bilete. Nokre fotografar brukar kun eit fokuspunkt i sentrum, medan andre vel å bruke fleire fokuspunkt samtidig. Her må ein berre finne ut kva som fungerer for kvar enkelt fotograf.
• Objektivet må ha ein rask og nøyaktig autofokusmotor, som klarer å justere fokusen jamnt basert på informasjon frå kamera. Det kan vere ein fordel med litt tyngde i objektivet, sidan dette jamnar ut rørslene litt. Men pass på, det vert fort for tungt! Nokre objektiv har i tillegg ei eiga panoreringsinnstilling på bildestabilisatoren, denne kan vere gull verdt.
• Fotografen må velge riktige eksponeringsverdiar (rask lukkartid, stor blendar), riktig fokuseringsmetode (kontinuerleg fokus), og i tillegg fysisk følge motivet i søkaren. Litt av trikset er å kunne forutsjå korleis motivet kjem til å bevege seg.

Til desse bileta brukte eg eit Canon 7D kamerahus. Dette har svært god autofokusfunksjon, nesten på høgde med proffserien 1D. I tillegg har den nokså rask skuddtakt, ca 9 bilder pr sek. Dette kjem godt med for å sikre seg skarpe bilete. Eg brukte eit fast teleobjektiv med 200mm brennvidde og stor blendaropning. Canon EOS 200mm f/2 IS er sylskarpt, ekstremt lyssterkt og har god bildestabilisator. Objektivet ligg nok i den øvre prisklassa, men du kan òg få svært gode resultat med rimelegare objektiv. Fotograferingsteknikken har mykje å seie for sluttresultatet.

Autofokusen må jobbe hardt her! (Til info, modellflyet er omlag 2 meter langt)

Korrekt og bra panorering er ei stor utfordring. Det er ein fordel å ha god fotstilling, samt å plassere kroppen slik at du ikkje "kjem til kort" under panoreringa. Om du har kroppen vendt mot den plassen du forventar næraste passering, har du høve til å vri kroppen 90 grader i begge sideretningar. Då er du stort sett sikra. Kameraoppsettet veg ofte litt, (i mitt tilfelle over 3 kg), så det lønner seg å halde armane tett inntil kroppen og bruke kroppen som støtte. For å få godt resultat, er det stort sett ein ting som gjeld. Øving. Det er ikkje lett i starten, men etterkvart får du inn teknikken. Då klarer du å følge objektet med rolige jamne rørsler. Hugs: Kameraet må halde fram og følge objektet når du tek bilete, på samme måte som når ein skyt med hagle.

Lang lukkartid, kombinert med panorering på bilen, gjev god kjensle av fart.

Om du vel litt lengre lukkartider, får du ein meir diffus og utvaska bakgrunn. Det kan gje eit god kjensle av fart. Merk at det vert litt vanskelegare å få perfekt fokus på motivet. Når ein jobbar med stor blendar og lange brennvidder, er djubdeskarpleiken i tillegg nokså avgrensa.